Nee, mijnheer Jambon de schuld ligt niet bij de burger, die nu moet boeten!

. Het pensioendebat in België is al decennialang een politiek probleem, en opeenvolgende regeringen hebben verzuimd om tijdig structurele hervormingen door te voeren. Nu komt de rekening, en zoals vaak zijn het de burgers die de gevolgen dragen.

1. Historische achtergrond: falend beleid

In tegenstelling tot landen zoals Nederland, waar pensioenbijdragen werden gekapitaliseerd in grote fondsen, heeft België decennialang pensioenbijdragen gebruikt om andere overheidsuitgaven te financieren. Het werd een soort lopend rekeningensysteem waarbij de bijdragen van werkenden direct werden gebruikt om de pensioenen van gepensioneerden te betalen. Hierdoor is er nauwelijks een financiële buffer opgebouwd.

Politici hebben de problemen lange tijd vooruitgeschoven. Al in de jaren ’80 en ’90 waarschuwden experts dat de vergrijzing tot een onhoudbare pensioendruk zou leiden. In plaats van structurele maatregelen te nemen, bleef men vasthouden aan korte termijnoplossingen, zoals het verlagen van de pensioenleeftijd of het versoepelen van vervroegd pensioen, wat het probleem alleen maar vergrootte.

2. Het probleem vandaag: burgers betalen de prijs

Nu het systeem niet meer houdbaar is, worden burgers geconfronteerd met ingrepen zoals het niet indexeren van hoge pensioenen. Dit raakt vooral mensen die jarenlang hebben bijgedragen en nu zien dat hun pensioen minder koopkracht behoudt. De overheid rechtvaardigt dit met argumenten zoals “we moeten dit doen voor onze kinderen en kleinkinderen”, maar dit verbergt het feit dat dit probleem al decennia had moeten worden aangepakt.

3. De echte schuldigen: de politiek zelf

De schuld voor de huidige pensioencrisis ligt bij politici van alle partijen die decennialang hebben nagelaten om hervormingen door te voeren. Ze hebben de bijdragen van werkenden niet correct beheerd en politiek misbruik gemaakt van het systeem om stemmen te winnen. Nu pas wordt er gesproken over “moeilijke beslissingen”, terwijl de echte moeilijke beslissingen 20 of 30 jaar geleden hadden moeten worden genomen.

4. Waarom moet de burger boeten?

De burger wordt nu geconfronteerd met stijgende kosten en minder pensioenrechten, terwijl het falen bij de politieke klasse ligt. Het zou rechtvaardiger zijn als de politiek zelf de eerste offers bracht – bijvoorbeeld door de eigen pensioenvoordelen in te perken of efficiënter met overheidsgeld om te gaan.

Waarom moeten de burgers opdraaien voor fouten die politici hebben gemaakt? Dat is het echte debat dat gevoerd zou moeten worden.

Geert Messiaen